​Tháo gỡ vướng mắc trong mua sắm thuốc, trang thiết bị y tế

Đại biểu Đỗ Ngọc Huy – Tổ đại biểu TP.Tân Uyên đặt câu hỏi: "Qua tiếp xúc cử tri và giám sát của HĐND tỉnh cho thấy, tình trạng thiếu thuốc, vật tư, sinh phẩm y tế tại một số cơ sở y tế công lập trên địa bàn tỉnh vẫn chưa được khắc phục. Đề nghị Giám đốc Sở Y tế cho biết nguyên nhân và giải pháp khắc phục tình trạng này trong thời gian tới nhằm đảm bảo và nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh, chăm sóc sức khỏe nhân dân".

Đại biểu Đỗ Ngọc Huy – Tổ đại biểu TP.Tân Uyên đặt câu hỏ​

Trả lời câu hỏi của đại biểu, ông Nguyễn Hồng Chương – Giám đốc Sở Y tế thừa nhận trong thời gian qua đã xảy ra trường hợp thiếu thuốc, vật tư y tế tại các cơ sở y tế công lập để phục vụ công tác khám, chữa bệnh. Nguyên nhân do đặc thù của đấu thầu mua thuốc tập trung được thực hiện theo pháp luật chuyên ngành riêng, không có nhà tư vấn, thẩm định lựa chọn nhà thầu, không có thẩm định giá, không có tư vấn đấu thầu... Tất cả mọi công việc đấu thầu đều do nhân viên y tế đảm nhiệm. Từ sau dịch Covid-19, ngành Y tế tỉnh Bình Dương đã phải chịu những tổn thất lớn về mặt nguồn lực, cơ sở vật chất, trang thiết bị cũng như tinh thần của đội ngũ cán bộ nhân viên ngành Y tế.

Bình Dương là một trong các tỉnh đấu thầu được thuốc sớm nhất theo thông tư mới. Việc thiếu một vài thuốc cục bộ có thể xảy ra do các đơn vị đã mua hết số lượng thuốc trúng thầu, hoặc do đứt chuỗi cung ứng nguyên liệu nên nhà thầu không cung cấp đủ thuốc. Việc này thường xảy ra nhiều vào cuối của kỳ thầu. Bên cạnh đó, các thuốc cung ứng cho công tác điều trị được mua sắm thông qua đấu thầu nên các thuốc trúng thầu của năm trước có cùng hoạt chất, nồng độ hàm lượng, dạng bào chế, nhóm kỹ thuật nhưng khác tên thương mại, khác nhà sản xuất của năm sau, do đó người bệnh nhất là người bệnh mãn tính có tâm lý quen sử dụng thuốc có tên thương mại theo kết quả trúng thầu của năm trước không muốn sử dụng thuốc có tên thương mại mới gây nên tình trạng thiếu thuốc ảo, đòi hỏi nhân viên y tế phải giải thích, tư vấn cho người bệnh. 

Riêng thuốc y học cổ truyền thiếu đã lâu. Nguyên nhân do việc thực hiện gói thầu mua thuốc y học cổ truyền rất phức tạp, khó xác định giá kế hoạch do không đủ nguồn để tham khảo, cũng như các quy định của Bộ Y tế thường xuyên thay đổi, các cơ sở y tế rất khó thực hiện đấu thầu.

Tình trạng thiếu hóa chất xét nghiệm và thiếu vật tư y tế chủ yếu xảy ra ở Bệnh viện đa khoa (BVĐK) tỉnh, khiến người bệnh phải tự mua vật tư hay làm xét nghiệm dịch vụ, ảnh hưởng đến quyền lợi khám chữa bệnh BHYT. Nói về nguyên nhân, ông Nguyễn Hồng Chương cho biết: Hàng năm các cơ sở y tế phải tổ chức đấu thầu vật tư – sinh phẩm y tế để sử dụng cho người bệnh, thời gian tổ chức và lựa chọn nhà thầu thường mất khoảng 4 – 6 tháng. Tuy nhiên các Thông tư, Nghị định thường xuyên thay đổi và cơ chế đấu thầu mua sắm vật tư - sinh phẩm y tế cần thời gian để thực hiện từng bước theo quy định gồm nhiều thủ tục, dẫn đến chậm mua được vật tư – sinh phẩm y tế.

Thực hiện Nghị quyết số 30/NQ-CP ngày 04/3/2023 của Thủ tướng Chính phủ, ngày 30/6/2023 Bộ Y tế ban hành Thông tư số 14/2023/TT-BYT về việc: Quy định trình tự, thủ tục xây dựng giá gói thầu mua sắm hàng hóa và cung cấp dịch vụ thuộc lĩnh vực trang thiết bị y tế tại các cơ sở y tế công lập, từng bước tạo cơ sở pháp lý giải quyết, tháo gỡ vướng mắc, khó khăn trong mua sắm, đấu thầu thuốc, trang thiết bị y tế.

Ông Nguyễn Hồng Chương – Giám đốc Sở Y tế trả lời chất vấn

Sở Y tế đã hướng dẫn lập kế hoạch, thẩm định kế hoạch lựa chọn nhà thầu; tổ chức các buổi tập huấn về công tác mua sắm đấu thầu cho các nhân viên làm công tác mua sắm của các đơn vị. Kết quả, tình trạng thiếu một vài thuốc genigic (thuốc tây) cục bộ có thể xảy ra do các đơn vị đã mua hết số lượng thuốc trúng thầu, hoặc nhà thầu không cung cấp đủ thuốc. Việc này thường xảy ra nhiều vào cuối của kỳ thầu. Do vậy trong thời gian sau Tết Nguyên đán có thể thiếu cục bộ một số thuốc. Sở Y tế sẽ tiến hành điều tiết thuốc giữa các cơ sở y tế trên địa bàn tỉnh, cũng như xin điều tiết thuốc từ các cơ sở khám chữa bệnh trên toàn quốc thông qua Trung tâm mua sắm thuốc Quốc gia. Chỉ đạo các cơ sở tự tổ chức đấu thầu mua sắm các thuốc bị thiếu trong giai đoạn Sở Y tế chuẩn bị đấu thầu tập trung cấp địa phương. Ngoài ra, Sở Y tế đang khẩn trương xây dựng kế hoạch lựa chọn nhà thầu gói thầu mua thuốc generic năm 2024-2026, để đến tháng 4/2024 triển khai đấu thầu mua sắm thuốc.

Về thuốc Y học cổ truyền, gói thuốc thành phẩm đang tiến hành chấm thầu, dự kiến cuối tháng 12/2023 sẽ có kết quả thầu.  

Về vật tư sinh phẩm, sau khi có Thông tư số 14/2023/TT-BYT ngày 30/6/2023 của Bộ Y tế, Sở Y tế đã có văn bản chỉ đạo các cơ sở y tế khẩn trương thực hiện. UBND tỉnh đã chỉ đạo đẩy mạnh phân cấp tài chính, giao giám đốc các đơn vị chủ động trong công tác mua sắm (Thẩm quyền quyết định mua sắm của các đơn vị sự nghiệp y tế từ 2-5 tỷ, vượt trên mốc này thì thẩm quyền thuộc Sở Y tế). Đến quý III năm 2023, về cơ bản các đơn vị y tế đã xây dựng được gói thầu hóa chất, sinh phẩm, vật tư, trang thiết bị y tế, đang giai đoạn mời thầu.

Sở Y tế đã chỉ đạo BVĐK tỉnh tích cực tập trung xây dựng gói thầu vật tư y tế thông thường năm 2023-2024. Hiện tại gói thầu mua hóa chất xét nghiệm tổng giá trị 56 tỷ sắp xong, dự kiến đầu tháng 12/2023 sẽ có hóa chất và mua sắm vật tư y tế với tổng giá trị trên 40 tỷ đồng sẽ mời thầu trong quý IV năm 2023.

Các cơ sở khám chữa bệnh thống kê, tổng hợp tình hình tồn kho vật tư, hóa chất, sinh phẩm từ hoạt động chống dịch Covid-19 để thuận lợi cho việc triển khai, điều chuyển, sử dụng các vật tư, hóa chất, sinh phẩm y tế này sang phục vụ công tác khám chữa bệnh cho người bệnh hiện nay nhằm tránh lãng phí nguồn ngân sách Nhà nước.

Nỗ lực đưa Bệnh viện đa khoa 1.500 giường đi vào hoạt động

Bệnh viện đa khoa 1.500 giường là công trình trọng điểm của tỉnh, người dân hiện rất mong chờ Bệnh viện sớm đi vào hoạt động. Đại biểu Huỳnh Thị Tuyết Hạnh – Tổ đại biểu TP.Thuận An đặt vấn đề khi nào Bệnh viện đa khoa 1.500 giường đi vào hoạt động và có giải pháp gì để đảm bảo tiến độ thực hiện.

Ông Nguyễn Hồng Chương cho biết, để đẩy nhanh tiến độ đưa vào hoạt động Bệnh viện đa khoa 1.500 giường, UBND tỉnh đã thành lập Tổ công tác chỉ đạo, theo dõi việc triển khai thực hiện Cụm dự án Bệnh viện đa khoa 1.500 giường do ông Nguyễn Văn Dành – Phó Chủ tịch UBND tỉnh làm Tổ trưởng; thành lập các Tổ kiểm tra, giám sát và Tổ giúp việc cho Tổ công tác chỉ đạo, theo dõi việc triển khai thực hiện Cụm dự án Bệnh viện đa khoa 1.500 giường.

Đại biểu Huỳnh Thị Tuyết Hạnh – Tổ đại biểu TP.Thuận An đặt vấn đề khi nào Bệnh viện đa khoa 1.500 giường đi vào hoạt động và có giải pháp gì để đảm bảo tiến độ thực hiện​

Theo báo cáo của Ban Quản lý dự án xây dựng tỉnh, công trình Bệnh viện 1.500 giường có thể hoàn thành vào đầu năm 2024. Hiện Dự án mua sắm trang thiết bị y tế đang triển khai. Dự án được UBND phê duyệt năm 2018 với tổng dự toán khoảng 790 tỷ đồng, bao gồm các trang thiết bị y tế, nội thất (giường bệnh, tủ cho bệnh nhân, trang thiết bị văn phòng...) và công nghệ thông tin. Sở Y tế đã tham mưu UBND tỉnh thành lập Hội đồng khoa học tư vấn dự toán gói thầu trang thiết bị y tế Bệnh viện 1.500 giường. Trong quá trình thực hiện, do có một số vướng mắc về thủ tục, Sở Y tế đã có văn bản gửi Bộ Y tế để được hướng dẫn thực hiện nhưng đến nay vẫn chưa nhận được phản hồi. Ngày 04/8/2023, UBND tỉnh đề nghị Bộ Y tế hướng dẫn về tiêu chuẩn, định mức và phương pháp xác định dự toán, tổng mức đầu tư đối với dự án mua sắm trang thiết bị thuộc lĩnh vực y tế để làm cơ sở triển khai các bước tiếp theo của gói thầu nhưng chưa nhận được hướng dẫn, dẫn đến các gói thầu mua sắm trang thiết bị cho Bệnh viện 1.500 giường chưa tiếp tục triển khai như tiến độ.

Hiện tại, chỉ có 02 đơn vị tiếp cận báo giá lập dự toán 2 gói thầu tư vấn nhưng Bộ Y tế cũng chưa có hướng dẫn các gói thầu tư vấn không có cấu phần xây dựng).

"Ngoài ra, việc đưa vào vận hành Bệnh viện 1.500 giường phụ thuộc vào nhiều yếu tố, trong đó có tiến độ thực hiện các gói thầu xây lắp và trang thiết bị cho Bệnh viện đa khoa 1.500 giường (liên quan đến hệ thống xử lý nước thải Bệnh viện dự kiến hoàn thành vào quý I năm 2024). Do vậy, việc vận hành Bện​h viện đa khoa tỉnh chỉ được thực hiện khi các gói thầu liên quan đến xây lắp, trang thiết bị, hệ thống xử lý nước thải được hoàn thành và bàn giao cho ngành Y tế" - Ông Nguyễn Hồng Chương cho biết thêm.