Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cho biết trong hai ngày 4 và 5-2 sẽ tổ chức hội nghị về công tác tín dụng và triển khai thực hiện Quyết định số 131/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về hỗ trợ lãi suất cho các tổ chức, cá nhân vay vốn NH để sản xuất kinh doanh tại TPHCM và Hà Nội. Dự kiến hôm nay, 3-2, cơ quan này sẽ ban hành thông tư hướng dẫn chi tiết việc thực hiện bù lãi suất đến khách hàng.
Cho vay như cơ chế thông thường
TS Cao Sỹ Kiêm, thành viên Hội đồng Tư vấn Chính sách tiền tệ quốc gia, cho biết Quyết định 131 đã nêu rõ chủ trương, cách thức bù lãi suất. Theo đó, các ngân hàng thương mại (NHTM) sẽ cho vay các nhu cầu vốn lưu động để hoạt động sản xuất kinh doanh theo cơ chế tín dụng thông thường. Đến kỳ hạn thu lãi tiền vay của khách hàng, các NHTM thực hiện giảm trừ số tiền lãi bằng 4%/năm tính trên số tiền và thời hạn cho vay thực tế phát sinh trong năm 2009. Sau đó, NHNN sẽ hoàn trả số tiền giảm trừ này cho NHTM. Như vậy với trần lãi suất cho vay 10,5%/năm hiện nay, lãi suất thực trả của khách hàng tối đa sẽ ở mức 6,5%. Thời hạn vay được hỗ trợ lãi suất tối đa 8 tháng đối với các khoản tín dụng được ký kết và giải ngân trong thời gian từ ngày 1-2 đến 31-12-2009. Tổng số tiền hỗ trợ lãi suất khoảng 17.000 tỉ đồng, ngoại trừ 13 đối tượng không thuộc diện hỗ trợ lãi suất, tất cả các tổ chức, cá nhân có nhu cầu vay vốn lưu động để sản xuất kinh doanh đều được NH giảm lãi suất theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ.
Theo Quyết định 131, các NHTM gửi giấy đăng ký và kế hoạch hỗ trợ lãi suất cho NHNN trong 10 ngày đầu tháng 2-2009 và thực hiện ngay việc hỗ trợ lãi suất cho khách hàng vay nhưng trong thực tế, việc này có thể chưa triển khai được vì còn chờ thông tư hướng dẫn của NHNN. “Các doanh nghiệp đã biết rõ chủ trương Chính phủ sẽ bù lãi suất để giúp họ giảm chi phí đầu vào nhưng thông tin mới nhất là thực hiện thế nào, khi nào thực hiện thì họ chưa nắm được cụ thể. Trong tuần này, khi được NHNN tập huấn, các NHTM sẽ triển khai cụ thể đến khách hàng để họ nắm được và tính toán, quyết định vay”- TS Cao Sỹ Kiêm nói.
Theo ông Kiêm, thủ tục vay vốn hỗ trợ lãi suất rất đơn giản, không khác gì thủ tục vay vốn thông thường, thậm chí còn bảo đảm nhanh gọn để cá nhân, tổ chức vay vốn không mất thời cơ gượng dậy sau cơn suy thoái. Tuy nhiên, NHNN vẫn phải tập huấn để bảo đảm có sự thực hiện thống nhất các quy trình quy phạm, không để xảy ra hiện tượng mỗi nơi làm một cách, gây khó dễ cho người vay.
“Tiền đăng hậu kiểm”
Ông Kiêm cho rằng tại thời điểm “các NH thừa vốn, có thể phải giành giật khách hàng” như hiện nay, việc tham gia chương trình hỗ trợ lãi suất sẽ giúp các NH có nguồn vốn rẻ để giữ khách hàng truyền thống, thậm chí mở rộng được quan hệ tín dụng. Đây là quyền lợi lớn nhất của các NH khi thực hiện Quyết định 131, song không phải NH nào cũng mặn mà vì mới đây, NHNN đã cho phép áp dụng cơ chế cho vay lãi suất thỏa thuận. Điều này khiến các NHTM có động lực tăng trưởng tín dụng mạnh mẽ thông qua lượng khách hàng đông đảo sẵn có. Do đó, NHNN có chế tài giám sát, ngăn ngừa tình trạng NHTM từ chối bù lãi suất hoặc cấp bù không đúng đối tượng. Tất cả các NH đăng ký thực hiện đều phải làm đúng cam kết, trường hợp từ chối cho vay vì hồ sơ không hợp lệ phải có văn bản trả lời rõ cho khách hàng, nếu không sẽ bị quy trách nhiệm vi phạm Luật Tín dụng.
Dự kiến sẽ có hai cơ quan hậu kiểm, “soi” việc cấp bù lãi suất là NHNN và Bộ Tài chính. Định kỳ hằng tháng hoặc quý, các NHTM sẽ phải nộp đăng ký lên NHNN để cơ quan này giám sát thực hiện và cấp bù lãi suất hỗ trợ. Khi phát hiện trường hợp cấp bù không đúng đối tượng, thông qua hiện tượng cho vay dễ dãi, cho vay khách hàng ruột, bắt tay nhau để lợi dụng vay vốn rẻ,... NHNN sẽ kiên quyết từ chối cấp bù lãi suất và khoản 4% lãi suất này sẽ do NHTM tự “gánh” từ quỹ trích lập dự phòng rủi ro.
Ngân hàng tiếp tục giảm lãi suất
Ngày 2-2, nhiều ngân hàng đã mạnh tay cắt giảm lãi suất ngay trong ngày đầu năm mới. Cụ thể, Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) công bố lãi suất cho vay tối đa VNĐ là 10,5%/năm. Trong đó, đối với thời hạn cho vay kỳ hạn 3 tháng, lãi suất là 9%/năm, trên 3 tháng là từ 9% đến 10%/năm. Riêng lãi suất cho vay trung, dài hạn VNĐ bằng lãi suất tiết kiệm 12 tháng trả sau cộng phí tối thiểu là 3%/năm nhưng không vượt quá 150% lãi suất cơ bản. Còn đối với các khoản vay xuất khẩu có hợp đồng xuất khẩu trực tiếp và khách hàng có cam kết bán lại ngoại tệ cho ngân hàng thì lãi suất cho vay đến 3 tháng là 8%/năm. Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank) cũng công bố giảm lãi suất cho vay ưu đãi bằng VNĐ còn 8,5%/năm, lãi suất cho vay thông thường 10%/năm.
Trong ngày, nhiều ngân hàng cũng tiến hành giảm nhanh lãi suất huy động. Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương tín (Sacombank) điều chỉnh lãi suất theo mức tăng dần của các kỳ hạn như lãi suất thấp nhất là 6%/năm và cao nhất ở 6,84%/năm. Các kỳ hạn khác dao động từ 2,1% đến 3,5%, tăng dần theo thời hạn gửi tiền. Ngân hàng TMCP Sài Gòn (SCB) áp dụng lãi suất huy động VNĐ, USD và vàng lần lượt 8,5%/năm, 3,6%/năm và 3%/năm (12 tháng)...(Q.Chi)
Tô Hà
(Theo báo Người lao động)