Xung quanh chủ trương giãn thuế thu nhập cá nhân (TNCN) từ tháng 1 đến tháng 5-2009, Báo Tuổi Trẻ hôm qua (15-1) có đăng ý kiến của đại diện Vụ Chính sách thuế (Bộ Tài chính) là cá nhân vẫn bị khấu trừ tạm nộp thuế TNCN hàng tháng. Hôm qua, trao đổi với Pháp Luật TP.HCM, ông Nguyễn Văn Phụng - Vụ phó Vụ Chính sách thuế khẳng định giãn nộp thuế không phải là không thu thuế.

Theo giải thích của ông Phụng, người dân phải nộp thuế cá nhân hàng tháng nhưng số tiền này chưa nộp ngay vào ngân sách để chờ quyết định cuối cùng của Quốc hội về thuế TNCN trong kỳ họp tháng 5-2009. Việc đăng ký mã số thuế, khấu trừ thuế, tạm kê khai thuế... vẫn thực hiện bình thường. Tinh thần là đến tháng 5, Quốc hội sẽ trả lời về việc có thu hay không hoặc miễn, giảm đối với các khoản thu nhập thuộc diện chịu thuế TNCN.

Anh Nguyễn Văn Hùng - nhân viên một ngân hàng thương mại tại Hà Nội nói: “Tuần trước, thấy các phương tiện truyền thông nêu ý kiến của Bộ Tài chính thông báo việc giãn nộp thuế TNCN, tôi và các đồng nghiệp trong cơ quan rất mừng. Nhưng nay lại có ý kiến từ Bộ Tài chính nói là giãn nộp nhưng vẫn tạm thu ngay từ tháng 1 thì tôi rất băn khoăn. Ít nhất thì khoản thưởng Tết năm nay sẽ bị khấu trừ thuế luôn. Tính sơ sơ thưởng Tết, cộng lương của tháng 1 thì thu nhập tháng này của tôi sẽ bị hụt mất khoảng một triệu đồng cho tiền thuế. Nếu được giãn nộp thì tốt hơn”. Chị Phạm Ngọc Nga - nhà đầu tư trên sàn chứng khoán Tân Việt nói: “Các nhà đầu tư thấy phấn chấn hơn khi có thông tin giãn nộp thuế TNCN. Nhưng nay nếu vẫn phải nộp thuế nữa thì e rằng các nhà đầu tư sẽ quay lưng với thị trường”.

Theo chuyên gia tài chính Nguyễn Quang A, nếu chủ trương giãn nộp thuế mà vẫn phải thu thì còn gọi gì là kích cầu nữa. “Giãn nộp thuế nghĩa là chưa thu. Có thể vẫn tính thuế nhưng mà chưa thu rồi năm tháng sau sẽ tính để thu một lần. Tương tự như là một khoản tiền mà nhà nước cho những người nộp thuế “vay”. Còn nếu nói là giãn nộp mà vẫn tạm thu thì chủ trương này sẽ mất hết ý nghĩa, không góp phần kích cầu tiêu dùng, đồng thời sẽ gây bức xúc cho người dân khi mọi người đang phấn khởi là sẽ chưa phải nộp khoản đóng góp này” - ông Quang A thẳng thắn nói. Mặt khác, theo ông Quang A, nếu tạm thu rồi sau này được Quốc hội cho miễn thì thủ tục hoàn thuế sẽ rất phức tạp, rất dễ xảy ra cơ chế xin-cho.

Ông Quang A cũng thắc mắc nếu làm như dự kiến của Bộ Tài chính, khoản tiền tạm thu thuế TNCN mà không nộp ngân sách thì để vào đâu? Ông nhận định nếu không nộp ngân sách mà để ở đâu đó là vi phạm pháp luật. Nếu đã thu thì phải nộp kho bạc nhà nước rồi năm, sáu tháng sau Quốc hội đồng ý cho miễn thì số tiền thuế này mới được hoàn trả. Ông nói: “Hiện nay, người dân đang thực sự khó khăn, khi được chút tiền thưởng Tết thì lại phải tạm nộp thuế. Doanh nghiệp không bán được hàng vì sức mua giảm trong khi nhu cầu tiêu dùng rất lớn. Chính vì vậy, nhà nước cần quyết đoán việc giãn nộp thuế TNCN càng sớm càng tốt để người dân có thêm tiền tiêu dùng, doanh nghiệp có thể bán được hàng. Như thế mới góp phần thể hiện được mục đích tốt đẹp của giải pháp kích cầu”.

Theo phân tích của ông Quang A, kích cầu tiêu dùng phải có tiền mặt. Theo tính toán của Bộ Tài chính, nếu giãn nộp thuế TNCN thì mỗi tháng ngân sách sẽ hụt 1.000 tỷ đồng. Vậy nếu giãn nộp thực sự thì từ nay đến tháng 5, chúng ta dành 5.000 tỷ đồng cho dân vay tiêu dùng. Số tiền này không quá lớn so với tổng thu ngân sách nhưng là một khoản không nhỏ để hỗ trợ thị trường tiêu dùng. Số lượng người được hưởng chính sách này sẽ góp phần kích thích thị trường tiêu dùng một cách hiệu quả. Mặt khác, về mặt tinh thần, khi người dân khó khăn mà nhà nước ra tay hỗ trợ kịp thời cũng thể hiện sự chia sẻ, động viên của nhà nước với người dân.