Mặc dù kinh tế - xã hội tỉnh Bình Dương hiện nay đang phát triển mạnh mẽ, không ngừng nhưng Đảng bộ và chính quyền tỉnh đã sớm nhận ra những thách thức. Các ngành sản xuất và dịch vụ đang dần nâng cao yêu cầu về nguồn nhân lực, công nghệ, vận hành, tài chính, thuế và quy định theo xu hướng toàn cầu hóa. Trong khi đó, kinh tế Bình Dương vẫn còn phải dựa nhiều vào sản xuất truyền thống, giá trị gia tăng của sản phẩm thấp, thâm dụng lao động cao, ảnh hưởng môi trường sinh thái. Điểm xuất phát bằng nền sản xuất truyền thống của Bình Dương đã đến thời điểm cần được chuyển sang giai đoạn mới, đáp ứng yêu cầu mới của người dân và doanh nghiệp. Do đó, Bình Dương cần đi trước một bước và chuẩn bị tốt cho sự phát triển công nghệ tiên tiến và bền vững, để duy trì lợi thế trong thu hút đầu tư từ các nước, nâng cao giá trị gia tăng của kinh tế và đời sống của người dân.
Mô hình "Ba nhà" là trụ cột xây dựng TPTM
Đề án TPTM Bình Dương thể hiện quyết tâm quy tụ nhiều nguồn lực cả trong và ngoài nước, những giá trị mới của nền kinh tế khu vực và toàn cầu trong thế kỷ XXI, vươn tới nền kinh tế dịch vụ, sản xuất công nghệ cao, tạo hệ sinh thái năng động, sáng tạo, kết nối, có khả năng thích ứng với những biến chuyển của thế giới, từng bước hướng đến đô thị thông minh, đáp ứng nhu cầu mới của người dân và doanh nghiệp. Đề án đặt con người và tri thức làm trọng tâm, lấy kết nối, hợp tác làm phương châm để phát triển. Đề án TPTM Bình Dương xác định 46 hành động cụ thể trong 4 lĩnh vực: "Con người", "công nghệ", "doanh nghiệp" và "các yếu tố nền tảng". Các hành động cụ thể sẽ được linh hoạt điều chỉnh cho phù hợp với từng thời điểm, dựa trên khung sườn định hướng chung của đề án. Đề án cũng quy hoạch Vùng thông minh Bình Dương bao gồm toàn bộ khu vực phía Nam của tỉnh, trong đó khu vực "Thành phố mới" là hạt nhân, phát triển có trọng tâm, từng bước tạo hiệu ứng lan tỏa.
Thành phố mới Bình Dương - hạt nhân để xây dựng TPTM Bình Dương
Học tập từ Eindhoven (Hà Lan), Đề án cũng đã xác định từng bước hình thành mô hình "Ba nhà", đẩy mạnh hợp tác giữa chính quyền địa phương, các doanh nghiệp, các viện trường trong tỉnh, đồng thời liên kết linh động với các vùng khác và quốc tế. Trong mối quan hệ này, Nhà nước giữ vai trò lãnh đạo chung, thúc đẩy sự năng động, sáng tạo, hiệu quả của doanh nghiệp và các viện trường. Các bên liên quan trong hợp tác "Ba nhà" sẽ cùng đóng góp vào tiến trình chung thông qua việc cùng chia sẻ những mối quan tâm, kiến thức, tư tưởng, tầm nhìn, hành động cụ thể cho sự phát triển trong tương lai.
Tổ chức triển khai Đề án
Việc hình thành cơ cấu tổ chức thực hiện Đề án TPTM để cùng định hướng và vận hành đã được UBND tỉnh ban hành ngay sau khi phê duyệt Đề án TPTM. Với sự tham gia trực tiếp của các lãnh đạo tỉnh theo Quyết định số 3457/QĐ-UBND ngày 12/12/2016 của UBND tỉnh, Bí thư Tỉnh ủy làm Trưởng Ban chỉ đạo, Hội đồng cố vấn Ba nhà do Chủ tịch UBND tỉnh làm Chủ tịch, Ban điều hành do Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh làm Trưởng ban, đứng đầu Văn phòng TPTM Bình Dương, đã thể hiện quyết tâm cao của cả hệ thống chính trị tỉnh Bình Dương trong thực hiện Đề án TPTM. Các ban, hội đồng và các dự án đều hoạt động trên nguyên tắc phối hợp chặt chẽ "Ba nhà", liến kết với các tổ chức quốc tế, liên tục được kiện toàn về nhân sự, cơ cấu tổ chức để thích ứng với những yêu cầu mới.
Ông Nguyễn Văn Hùng - Tổng Giám đốc Becamex IDC cho biết, cơ cấu tổ chức Đề án TPTM Bình Dương được phê duyệt và đi vào hoạt động là cơ sở để đẩy nhanh tiến độ triển khai Dự án TPTM Bình Dương. Từ đó mang lại cuộc sống chất lượng và tốt hơn cho người dân Bình Dương; đưa tỉnh Bình Dương sớm gia nhập Cộng đồng Thông minh thế giới (ICF).
Ra mắt Ban chỉ đạo, Hội đồng cố vấn và Ban điều hành TPTM Bình Dương
Trong thời gian qua, để nâng cao nhận thức về Đề án TPTM, tạo ra sức mạnh tập thể trong toàn hệ thống, Ban điều hành đã thực hiện nhiều hoạt động báo cáo, tập huấn cho nhiều đơn vị như UBND và cơ quan ban, ngành, thành phố Thủ Dầu Một, các cơ quan truyền thông, Đoàn thanh niên; cán bộ, giáo viên các trường THPT, THCS, trường nghề, cao đẳng đại học… Đồng thời còn chia sẻ với các tỉnh bạn cùng quan tâm xây dựng TPTM như Thừa Thiên Huế, Bà Rịa - Vũng Tàu…
Ông Mai Hùng Dũng - Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh cho biết, Bình Dương Navigator 2021 là một nội dung quan trọng xác định những phương hướng phát triển, phân công và cam kết theo từng chương trình hành động cụ thể nhằm xây dựng Bình Dương hướng đến TPTM, mang tầm vóc quốc tế về khoa học - công nghệ và kinh tế trong các lĩnh vực cải tiến sáng tạo, dịch vụ và sản xuất công nghệ cao. Đề án TPTM Bình Dương sẽ kế thừa những định hướng phát triển đã được tỉnh chọn lựa, tạo ra những điều kiện mới, thuận lợi để nâng tầm các chương trình đột phá của tỉnh; đồng thời huy động thêm nhiều nguồn lực cả trong và ngoài nước qua việc áp dụng những kinh nghiệm tốt nhất từ các nước tiên tiến trên thế giới. Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội thông qua Đề án TPTM của Bình Dương trong thời gian qua đã tạo được tiếng vang tầm quốc tế, thực hiện được những đột phá quan trọng, đón đầu xu thế "công nghiệp 4.0", được nhiều tổ chức uy tín trên thế giới đánh giá cao.
Kỳ 2 - Phát triển công nghệ đáp ứng xu hướng của "Cách mạng công nghiệp 4.0"