Tham dự tại điểm cầu Bình Dương có ông Nguyễn Lộc Hà – Phó Chủ tịch UBND tỉnh; đại diện lãnh đạo các sở, ngành tỉnh.

Dành 82.000 tỷ đồng thực hiện các chính sách hỗ trợ

Theo báo cáo của Bộ LĐTB&XH, tính đến ngày 31/12/2020, cả nước có hơn 6 triệu cơ sở kinh tế, hành chính, sự nghiệp, bình quân tăng 1,8%/năm, tuyển và sử dụng lao động hơn 27,5 triệu người. Đồng thời có 684.300 doanh nghiệp đang hoạt động có kết quả sản xuất kinh doanh với số lao động là 14,7 triệu người, tăng 35,5% về số doanh nghiệp và tăng 4,9% về số lao động so với năm 2016.

Trong 7 tháng đầu năm 2022, Bộ đã thực hiện linh hoạt, hiệu quả các biện pháp phòng, chống dịch Covid-19, vừa phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội; tiếp tục thực hiện các chính sách hỗ trợ người dân, doanh nghiệp. Tính đến nay Trung ương và các địa phương đã dành gần 82.000 tỷ đồng thực hiện các chính sách hỗ trợ cho trên 728.000 lượt người sử dụng lao động, gần 50 triệu lượt người lao động (NLĐ) và các đối tượng khác.

Đại biểu tham dự tại điểm cầu Bình Dương

Riêng Nghị quyết số 68/NQ-CP của Chính phủ, đến nay đã hỗ trợ tổng kinh phí trên 43.700 tỷ đồng cho 381.600 lượt người sử dụng lao động, trên 36,97 triệu lượt người lao động và các đối tượng khác gặp khó khăn do đại dịch Covid-19. Về thực hiện chính sách hỗ trợ tiền thuê nhà cho NLĐ, đến nay, có 37 địa phương đã giải ngân hỗ trợ gần 479 tỷ đồng (bằng 7,26% tổng kinh phí dự kiến) cho gần 718.400 lao động.

Về lĩnh vực lao động việc làm, thị trường lao động phục hồi mạnh mẽ. Trong 6 tháng đầu năm 2022, lực lượng lao động từ 15 tuổi trở lên đạt 51,4 triệu người; lao động từ 15 tuổi trở lên có việc làm là 50,3 triệu người. Trong đó, lao động có việc làm ở khu vực thành thị là 18,6 triệu người. Tỷ lệ lao động đã qua đào tạo ước đạt 66,6%; tỷ lệ lao động qua đào tạo có bằng, chứng chỉ đạt 26,1%.

Năm 2021 do ảnh hướng của đại dịch Covid-19, tỷ lệ thất nghiệp trong độ tuổi lao động là 3,22% (tăng 0,54%); tỷ lệ thất nghiệp khu vực thành thị là 4,42%, cao hơn 1,94% so với khu vực nông thôn.

Theo đánh giá của Bộ LĐTB&XH, một trong những tồn tại của thị trường lao động hiện nay là các chính sách phát triển thị trường lao động thiếu đồng bộ, chưa thống nhất giữa chính sách tăng trưởng kinh tế và việc làm, thị trường lao động, chưa coi thị trường lao động là một nhân tố của mô hình tăng trưởng kinh tế. Đặc biệt, chưa kịp thời có những giải pháp ứng phó với những thay đổi trên thị trường lao động (khủng hoảng kinh tế, tình trạng thiếu hụt lao động phổ thông cho các khu công nghiệp, giải quyết tranh chấp lao động và đình công, quản lý lao động nước ngoài…).

Trình độ và kỹ năng của lực lượng lao động mặc dù được cải thiện trong thời gian qua, song vẫn còn thấp so với yêu cầu của thị trường lao động và so với các nước trên thế giới, tiếp tục là điểm nghẽn cho phát triển việc làm chất lượng và năng suất.

Tăng cường kết nối đào tạo lao động

Để giải quyết những tồn tại nhằm xây dựng và phát triển thị trường lao động theo hướng linh hoạt, hiện đại, bền vững và hội nhập, theo Bộ trưởng Bộ LĐTB&XH Đào Ngọc Dung, giải pháp trước mắt cần làm ngay là tăng cường công tác thông tin truyền thông để khẳng định với các nhà đầu tư, doanh nghiệp trong và ngoài nước rằng, thị trường lao động Việt Nam ổn định, minh bạch, hệ thống giáo dục Việt Nam kết nối, hội nhập quốc tế đủ điều kiện, khả năng để cung ứng nhân lực theo yêu cầu của các doanh nghiệp.

Cùng với đó, khẩn trương rà soát, đánh giá nhu cầu nhân lực theo từng ngành, lĩnh vực, từng vùng để kịp thời kết nối việc cung ứng nhân lực. Đặc biệt là đánh giá nhu cầu nhân lực của các doanh nghiệp nước ngoài đầu tư vào Việt Nam để các cơ sở đào tạo xây dựng giải pháp đào tạo nguồn nhân lực đáp ứng nhu cầu của doanh nghiệp. Rà soát, đánh giá, sắp xếp tổ chức, đầu tư nâng cao năng lực của hệ thống đào tạo, giáo dục nghề nghiệp, nhất là đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao; xây dựng, đề xuất mô hình liên kết vùng, xây dựng các trung tâm đào tạo vùng, trung tâm đào tạo quốc gia theo vùng kinh tế trọng điểm.

Hiến kế các giải pháp căn cơ phát triển thị trường lao động linh hoạt, hiện đại, bền vững và hội nhập, theo lãnh đạo Tập đoàn Sungroup, cần nâng cao vai trò nhận thức của giáo dục nghề nghiệp, có sự hợp tác đa phương giữa nhà trường và doanh nghiệp; xây dựng chính sách ưu đãi về thuế đối với các doanh nghiệp tự đào tạo nghề cho NLĐ. Bên cạnh đó, cũng cần có chính sách cụ thể đối với NLĐ, đầu tư xây dựng nhà ở cho NLĐ, mở rộng đối tượng mua nhà ở xã hội; có các chế độ phúc lợi hấp dẫn để níu giữ NLĐ; cơ chế, chính sách khuyến khích về chuyển đổi số của doanh nghiệp…

Còn theo Tập đoàn Vingroup, hiện tại, Tập đoàn còn thiếu khoảng 100.000 lao động, trong đó có 20% lao động cao cấp, khoảng 10% cho khối sản xuất phục vụ sản phẩm xuất khẩu ra nước ngoài​. Tập đoàn cũng đang đầu tư các dự án bất động sản, phát triển công nghệ xanh ở các tỉnh, thành nên cần tuyển gấp 80.000-100.000 lao động. Để hạn chế tỷ lệ lao động nghỉ việc, sắp tới, Tập đoàn sẽ xây dựng 500.000 căn nhà ở xã hội ở các tỉnh, thành. Bên cạnh đó, Tập đoàn cũng đề nghị các địa phương phối hợp đào tạo nhân sự có tay nghề cơ bản, có tinh thần trách nhiệm để đáp ứng nhu cầu lao động của Tập đoàn.

Hiện tại, nhu cầu lao động của các doanh nghiệp Việt Nam rất lớn, nhất là lao động có tay nghề, tuy nhiên thị trường cung cấp chưa đáp ứng được

Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa Nguyễn Văn Thân lại cho rằng, nhu cầu lao động của các doanh nghiệp Việt Nam rất lớn, nhất là lao động có tay nghề, tuy nhiên thị trường cung cấp chưa đáp ứng được. Hiệp hội đề nghị Chính phủ nghiên cứu chế độ tiền lương của NLĐ, có chính sách đãi ngộ đối với lao động có tay nghề cao; giảm thuế thu nhập doanh nghiệp đối với cơ sở đào tạo nghề; dịch chuyển lao động trong nước và ngoài nước; xây dựng các khu đô thị trong các khu công nghiệp để phục vụ cho người lao động…

Đồng tình với các giải pháp mà doanh nghiệp Việt Nam đưa ra, các nhà đầu tư nước ngoài cho biết, hiện tại, các doanh nghiệp đang bị thâm hụt 5% lao động gây khó khăn cho sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp. Đặc biệt, trong xu hướng đẩy mạnh chuyển đổi số doanh nghiệp, đáp ứng Cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 thì nhu cầu tuyển dụng lao động có tay nghề cao đặt ra vô cùng cấp thiết. Các doanh nghiệp đề xuất giải pháp ngắn hạn nhằm cung cấp đủ lao động là tăng cường hợp tác giữa doanh nghiệp và nhà trường; giải pháp dài hạn là xây dựng thêm các trường đào tạo nghề, kỹ năng cho NLĐ, nhất là tại các tỉnh, thành phía Nam của Việt Nam. Đồng thời cải thiện kỹ năng làm việc, nâng cao trình độ ngoại ngữ cho nguồn lao động để cạnh tranh với lao động trong khu vực.

Theo báo cáo của UBND tỉnh Bình Dương, đầu năm 2022, kinh tế - xã hội của tỉnh đang phục hồi mạnh mẽ. Trong quý I/2022 có hàng ngàn doanh nghiệp tuyển dụng lao động với số lượng khoảng 80.800 người. Tuy nhiên, nguồn cung cho thị trường chỉ đạt khoảng 51%. Trong 6 tháng đầu năm 2022, có 44.000 hồ sơ đề nghị hưởng trợ cấp thất nghiệp của NLĐ, tăng 7% so với cùng kỳ năm trước. Dự báo, tháng 9/2022 tới đây, thị trường xuất khẩu và đơn hàng của doanh nghiệp sẽ nhiều hơn. Vì vậy, trong các tháng cuối năm, doanh nghiệp sẽ tuyển dụng lao động trở lại với nhu cầu khoảng 40.000-50.000 lao động.

Để phục hồi thị trường lao động, theo lãnh đạo tỉnh Bình Dương, tỉnh thực hiện nhiều hỗ trợ NLĐ quay trở lại tỉnh làm việc. Cụ thể, giao các đơn vị tiếp tục phối hợp với các tỉnh để nắm chắc nguồn cung lao động có những chính sách hỗ trợ: Hỗ trợ di chuyển, đào tạo, bồi dưỡng, nhà ở... để vận động NLĐ đến, quay lại tỉnh Bình Dương tham gia hoạt động sản xuất kinh doanh. Song song đó, nhanh chóng thiết lập hệ thống thông tin thị trường lao động, kịp thời dự báo, cung cấp thông tin thị trường lao động đầy đủ chính xác để kết nối cung - cầu lao động, hạn chế sự mất cân đối cung - cầu lao động cục bộ. Tích cực triển khai thực hiện có hiệu quả các chính sách an sinh, hỗ trợ NLĐ tiền thuê nhà. Chú trọng đặc biệt vào lao động ngoại tỉnh để tạo tâm lý tốt, giữ chân NLĐ ổn định xã hội. Bên cạnh đó nghiên cứu đề xuất các chính sách hỗ trợ trực tiếp doanh nghiệp như giảm lãi suất cho vay, cơ cấu lại thời gian trả nợ, giảm các phí, lệ phí. Đề xuất hỗ trợ NLĐ trực tiếp như giảm lãi suất vay ngân hàng, giảm giá điện, nước, xăng... Các ngành cũng sẽ tăng cường đào tạo nghề và hỗ trợ NLĐ tiếp cận các khóa đào tạo nghề để quay lại thị trường lao động.

Phát biểu kết luận hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đánh giá cao các Bộ, ngành, địa phương đã tích cực triển khai các giải pháp nhằm ổn định thị trường lao động hậu Covid-19. Thủ tướng yêu cầu cần nâng cao nhận thức về thị trường lao động; tuân thủ quy luật cung cầu, cạnh tranh. Tiếp tục hoàn thiện thể chế, chính sách pháp luật đồng bộ, thống nhất để thị trường lao động phát triển theo hướng linh hoạt, hiện đại, đầy đủ, bền vững, hội nhập quốc tế, nhằm giải phóng triệt để sức sản xuất, tập trung phát triển lao động có kỹ năng, thúc đẩy tạo việc làm bền vững, có thu nhập cao. Giao các Bộ ngành và địa phương hoàn thiện cơ chế, chính sách, tháo gỡ các khó khăn để thúc đẩy thị trường lao động linh hoạt, hiện đại, bền vững và hội nhập.