Xác định được tầm quan trọng của hệ thống giao thông đối với phát triển công nghiệp, thu hút đầu tư, góp phần hoàn thành Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ IX, nhiệm kỳ 2010-2015 đã đề ra. Trong 5 năm qua, tỉnh Bình Dương đã đầu tư xây dựng, nâng cấp mở rộng nhiều tuyến đường quan trọng, góp phần tạo nền tảng phát triển kinh tế - xã hội.

Điển hình là việc đầu tư nâng cấp, mở rộng toàn tuyến Quốc lộ 13 đoạn qua địa bàn tỉnh Bình Dương dài 62 km, quy mô đường cấp I,II, 6 làn xe; nâng cấp, mở rộng toàn tuyến ĐT741 dài 49km, quy mô đường cấp I, II, 6 làn xe. Đây là hai trục “xương sống” theo hướng Bắc – Nam của tỉnh, kết nối các khu công nghiệp, đô thị phía Nam với các khu công nghiệp, đô thị và vùng nguyên liệu, nông thôn phía Bắc tỉnh, kết nối Bình Dương với TP.Hồ Chí Minh, tỉnh Bình Phước, các tỉnh Tây Nguyên và tuyến biên giới Campuchia. Hai tuyến đường này có vai trò hết sức quan trọng đối với quá trình phát triển kinh tế, xã hội, thu hút đầu tư, công nghiệp hóa, đô thị hóa, đảm bảo an ninh quốc phòng của tỉnh.

 Đường ĐT741 kết nối các khu công nghiệp, đô thị phía Nam với các khu công nghiệp, đô thị và vùng nguyên liệu, nông thôn phía Bắc tỉnh

Đồng thời, tỉnh cũng đầu tư nâng cấp, mở rộng các tuyến ĐT743, ĐT744, ĐT746, ĐT747… với quy mô đường cấp I, II, 4 đến 6 làn xe, kết nối các khu công nghiệp, đô thị phía Nam với các khu công nghiệp, đô thị và vùng nguyên liệu phía Bắc của tỉnh, với các tỉnh thành lân cận và các đầu mối giao thông của khu vực. Đầu tư xây dựng mới các cầu Thủ Biên, Bạch Đằng, Thạnh Hội qua sông Đồng Nai nhằm kết nối giao thông với tỉnh Đồng Nai và Quốc lộ 1. Xây dựng mới cầu Thới An và đường Vành đai 4 đoạn qua địa bàn tỉnh Bình Dương, góp phần hình thành các đường vành đai theo hướng Đông – Tây của tỉnh. 

Đường ĐT743 được nâng cấp, mở rộng sẽ tạo thuận lợi cho việc lưu thông hàng hóa từ KCN Sóng Thần 1

Đặc biệt, trên cơ sở hướng tuyến quy hoạch của đường Vành đai 3 thành phố Hồ Chí Minh đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, tỉnh Bình Dương đã chủ động huy động nguồn vốn ngoài ngân sách đầu tư xây dựng mới đường Mỹ Phước – Tân Vạn, kết nối thành phố mới Bình Dương, các trung tâm đô thị, công nghiệp của tỉnh với các đầu mối giao thông quốc gia và các tỉnh, thành trong vùng kinh tế trọng điểm phía Nam. Đây là trục giao thông huyết mạch, có vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy phát triển nhanh kinh tế - xã hội của tỉnh Bình Dương theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa, đô thị hóa.

Theo Becamex IDC – chủ đầu tư dự án, khi hoàn thành dự án đường Mỹ Phước - Tân Vạn sẽ góp phần giảm áp lực cho các tuyến đường giao thông như Quốc lộ 13, đường ĐT743 và kết nối hệ thống hạ tầng kỹ thuật của Bình Dương với cảng Thị Vải, Cái Mép, cảng container, sân bay quốc tế Long Thành. Việc đầu tư xây dựng đường Mỹ Phước - Tân Vạn có ý nghĩa quan trọng đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của Bình Dương, góp phần to lớn cho việc thu hút đầu tư trong thời gian tới trên địa bàn tỉnh.

Sau thời gian tích cực triển khai thi công, ngày 13/10/2015, tỉnh Bình Dương đã khánh thành giai đoạn 1 đường Mỹ Phước – Tân Vạn (từ đường ĐT471 đến ngã sáu An Phú) đồng thời khởi công nâng cấp, mở rộng đường ĐT743. Ngày 16/10/2015, tỉnh cũng đã khánh thành đường ĐT744 kết nối trung tâm TP.Thủ Dầu Một với trung tâm huyện Dầu Tiếng. Ngày 20/10/2015, tỉnh đã khởi công xây dựng đường tạo lực Mỹ Phước-Bàu Bàng. Đây là những công trình trọng điểm chào mừng Đại hội Đảng bộ tỉnh Bình Dương lần thứ X, nhiệm kỳ 2015-2020.   

Đường Mỹ Phước - Tân Vạn có ý nghĩa quan trọng đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của Bình Dương 

Bên cạnh đó, các tuyến đường đô thị tại các trung tâm huyện, thị xã, thành phố, các khu đô thị, khu dân cư trên địa bàn tỉnh cũng được quan tâm đầu tư nâng cấp, mở rộng, xây dựng hoàn chỉnh. Trong đó, tuyến đường vào Trung tâm Hành chính tỉnh được hoàn thành, đưa vào sử dụng cuối năm 2014 kết nối Trung tâm thành phố mới Bình Dương với đô thị Thủ Dầu Một và các trung tâm đô thị trên địa bàn tỉnh. Đây là tuyến đường có ý nghĩa hết quan trọng trong việc đẩy nhanh tiến trình xây dựng và phát triển thành phố mới Bình Dương, là tiền đề, động lực để tiếp tục xây dựng và phát triển đô thị Bình Dương theo quy hoạch, xây dựng Bình Dương thành thành phố trực thuộc Trung ương trước năm 2020. 

  Đường vào Trung tâm Hành chính tỉnh Bình Dương kết nối Trung tâm thành phố mới Bình Dương với đô thị Thủ Dầu Một và các trung tâm đô thị trên địa bàn tỉnh

Nhằm tạo động lực phát triển toàn diện theo hướng hiện đại hóa, đô thị hóa, hiện tỉnh Bình Dương đã nghiên cứu lập quy hoạch chi tiết dự án đại lộ Bình Dương trên cao bằng cầu vượt hiện đại, được xây dựng ngay trên tuyến đường hiện hữu. Việc đầu tư xây dựng đường trên cao sẽ mở ra cơ hội mới cho sự phát triển kinh tế bền vững và không ngừng của Bình Dương. Dự án này không những góp phần to lớn cho việc phát triển kinh tế mà còn làm thay đổi diện mạo của tỉnh trong thời gian tới, điều này thể hiện tầm nhìn và quyết tâm của tỉnh trong giai đoạn mới, đưa Bình Dương trở thành đô thị loại I theo định hướng quy hoạch đến năm 2020.

Bên cạnh đó, Bình Dương cũng đã tập trung đầu tư làm đường giao thông nông thôn. Mạng lưới đường giao thông nông thôn ở Bình Dương đuợc đầu tư xây dựng khá đồng bộ, tạo điều kiện thuận lợi cho sinh hoạt, sản xuất nông nghiệp của nhân dân vùng sâu, vùng xa.

Có thể khẳng định, thành công của Bình Dương trên lĩnh vực phát triển công nghiệp là có một phần đóng góp quan trọng của hệ thống kết cấu giao thông đồng bộ.

Huy động nhiều nguồn lực đầu tư

Thực tế cho thấy, việc đầu tư xây dựng và phát triển hệ thống kết cấu hạ tầng giao thông phục vụ yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, đặc biệt là phát triển theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa, đô thị hóa đòi hỏi nguồn vốn đầu tư rất lớn nên việc cân đối nguồn vốn ngân sách Nhà nước gặp nhiều khó khăn. Nếu chỉ sử dụng nguồn vốn ngân sách sẽ không thể đáp ứng yêu cầu phát triển cơ sở hạ tầng giao thông phục vụ phát triển kinh tế – xã hội tỉnh nhà.

Do vậy, bên cạnh việc ưu tiên nguồn vốn từ ngân sách địa phương cho đầu tư xây dựng hạ tầng giao thông, tỉnh Bình Dương đã vận dụng đúng đắn các chủ trương, chính sách của Nhà nước, huy động nhiều nguồn lực từ các thành phần kinh tế trong và ngoài tỉnh tập trung cho đầu tư phát triển hệ thống kết cấu hạ tầng giao thông, nâng cấp, cải tạo, mở rộng các tuyến đường quan trọng, huyết mạch trên địa bàn tỉnh. Cụ thể, tỉnh đã vận dung nguồn vốn hỗ trợ từ Bộ, ngành Trung ương, vốn đối ứng của các khoản vay nước ngoài, vốn từ các chương trình mục tiêu quốc gia. Đồng thời, tranh thủ nguồn vốn ODA hoặc viện trợ không hoàn lại của các nước, các tổ chức quốc tế đầu tư cho hệ thống giao thông vùng kinh tế trọng điểm phía Nam. Ngoài ra, tỉnh còn huy động từ các nguồn khác như phát hành cổ phiếu, trái phiếu và đặc biệt là nguồn vốn của các doanh nghiệp đầu tư công trình giao thông theo phương thức BOT, BT, PPP. Có thể nói, giải pháp đầu tư xây dựng công trình giao thông theo các phương thức này có ý nghĩa đặc biệt quan trọng. Góp phần nhanh chóng cải tạo, nâng cấp, mở rộng được nhiều tuyến đường quan trọng, huyết mạch; xây dựng và phát triển mạng lưới giao thông trên địa bàn tỉnh được đồng bộ, hoàn chỉnh, đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hoá, đô thị hóa  và phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh nhà. Điển hình là dự án đường Mỹ Phước – Tân Vạn có tổng vốn đầu tư xây dựng 4.300 tỷ đồng và dự án nâng cấp, mở rộng đường ĐT743 có tổng vốn đầu tư gần 900 tỷ đồng do Tổng Công ty Đầu tư và Phát triển công nghiệp - TNHH MTV (Becamex IDC) làm chủ đầu tư.

 Đường ĐT743 được đầu tư theo hình thức BOT

Đối với hệ thống giao thông nông thôn, có chính sách khuyến khích theo phương châm “Nhà nước và nhân dân cùng làm”, Nhà nước hỗ trợ một phần, huy động nhân dân tham gia phần chính yếu. Tranh thủ nguồn vốn từ các dự án phát triển giao thông nông thôn của Bộ Giao thông vận tải được tài trợ từ tổ chức Ngân hàng thế giới.

Với các hình thức huy động nguồn vốn như trên, nhiều tuyến đường trọng điểm của tỉnh đã được đầu tư xây dựng, nâng cấp, mở rộng, góp phần hoàn thiện hạ tầng kỹ thuật tạo đà cho phát triển công nghiệp và đô thị tỉnh nhà.  

Góp phần phát triển kinh tế-xã hội

Có thể nói hạ tầng giao thông đối với phát triển công nghiệp của tỉnh Bình Dương có vai trò rất quan trọng. Từ chủ trương thúc đẩy đầu tư hạ tầng giao thông tạo môi trường thu hút đầu tư, Bình Dương đã kiến tạo những con đường mang tính đột phá làm đòn bẩy. Trong đó đi đầu là tuyến đường Quốc lộ 13 (Đại lộ Bình Dương). Quốc lộ 13 đã tạo thuận lợi cho Khu công nghiệp (KCN) VSIP I và KCN Đồng An I ở TX.Thuận An thu hút đầu tư nhanh. Cụ thể, KCN VSIP I được xây dựng từ năm 1996 với quy mô 500 ha, qua gần 20 năm phát triển đã thu hút hơn 240 nhà đầu tư quốc tế đến từ nhiều quốc gia với tổng vốn đầu tư hơn 2,4 tỷ đô la Mỹ và trở thành một trong những KCN kiểu mẫu của cả nước. Bên cạnh đó, KCN Đồng An cũng có kết quả khả quan, hiện đã thu hút hơn 120 doanh nghiệp trong và ngoài nước với tổng vốn đầu tư hơn 400 triệu đô la Mỹ.

 KCN VSIP I được nhiều nhà đầu tư nước ngoài lựa chọn đặt dự án

Hiệu quả rõ nét nhất mà tuyến đường Quốc lộ 13 mang lại là góp phần hình thành và thực hiện hiệu quả chủ trương đưa công nghiệp về các huyện phía Bắc của tỉnh. TX.Bến Cát, nơi có Quốc lộ 13 đi qua, hiện đã hình thành được nhiều KCN như Mỹ Phước và Bàu Bàng với quy mô bề thế, hiện đại. Hơn 10 năm đi vào hoạt động, các KCN này được xem là nơi đột phá nhất về thu hút đầu tư với hơn 420 dự án đầu tư nước ngoài có tổng vốn đầu tư hơn 3,5 tỷ đô la Mỹ. Cùng với Quốc lộ 13, trên địa bàn Bến Cát còn có trục đường ĐT744. Nhờ có tuyến đường này mà các KCN Việt Hương 2, An Tây và Rạch Bắp được hình thành và hấp dẫn được các nhà đầu tư. Trong đó, KCN Việt Hương 2 đã thu hút 40 dự án đầu tư trong và ngoài nước với số vốn đăng ký hơn 85 tỷ đồng và hơn 330 triệu đô la Mỹ...

Tại TX.Tân Uyên, nơi có các tuyến đường như ĐT746, ĐT747B và ĐT742... đi qua đã góp phần đưa công nghiệp về nông thôn. Tại đây, nhà máy của các công ty mọc lên ngày càng nhiều, nhất là tại KCN Đất Cuốc và Nam Tân Uyên, góp phần đưa một địa phương có nền kinh tế thuần nông như Tân Uyên thành địa phương có kinh tế công nghiệp phát triển. Tại KCN Đất Cuốc, chỉ sau 5 năm đi vào hoạt động đã thu hút được gần 30 dự án đầu tư trong và ngoài nước với tổng vốn đăng ký hơn 54 triệu đô la Mỹ và hơn 704 tỷ đồng. Sau 7 năm, KCN Nam Tân Uyên cũng thu hút được 88 dự án đầu tư của doanh nghiệp trong và ngoài nước và hiện đã có hơn 40 doanh nghiệp đi vào hoạt động sản xuất, kinh doanh, tạo việc làm ổn định cho hàng ngàn lao động trong và ngoài tỉnh.

 Năm 2014, giá trị sản xuất công nghiệp của tỉnh đạt 187.531 tỷ đồng, tăng gần 46,9 lần so với năm 1997

Giao thông phát triển, hình thành nên những KCN, tạo động lực thu hút đầu tư đã đưa kinh tế Bình Dương chuyển dịch mạnh mẽ. Dự kiến, năm 2015, cơ cấu kinh tế của tỉnh có tỷ trọng công nghiệp 60%, dịch vụ 37,3% và nông nghiệp chỉ còn 2,7%. Nổi bật, trong những năm qua tốc độ tăng trưởng GRDP luôn đạt hơn 8,3%. Đến cuối năm 2014, các chỉ tiêu kinh tế của Bình Dương đã tăng gấp hàng chục lần so với thời điểm tách tỉnh năm 1997, như: giá trị sản xuất công nghiệp đạt 187.531 tỷ đồng, tăng gần 46,9 lần; tổng mức bán lẻ hàng hóa và dịch vụ đạt 103.493 tỷ đồng, tăng hơn 34 lần; kim ngạch xuất khẩu đạt 17,74 tỷ USD, tăng gần 49 lần; thu ngân sách đạt 32.000 tỷ đồng, tăng hơn 39 lần. Kinh tế phát triển, đưa đời sống của người dân khá lên thấy rõ, đến cuối năm 2015 thu nhập bình quân đầu người ước đạt 95,6 triệu đồng.

Theo Phó Chủ tịch UBND tỉnh Trần Thanh Liêm, quá trình phát triển kinh tế Bình Dương luôn quan tâm đến kết nối vùng. Tỉnh đã chủ động và tích cực liên kết với TP.Hồ Chí Minh và các tỉnh phát triển mạnh giao thông đường bộ, đường thủy. Các tuyến đường mà tỉnh đang triển khai có ý nghĩa rất quan trọng, vừa tạo lực thu hút đầu tư phát triển công nghiệp, vừa thúc đẩy đô thị phát triển theo hướng bền vững, đưa tỉnh xứng tầm là thành phố trực thuộc Trung ương trước năm 2020. Đồng thời mở ra cơ hội mới trong liên kết vùng dễ dàng và thuận lợi cho Bình Dương và các tỉnh, thành phố trong vùng kinh tế trọng điểm phía Nam.

Mai Xuân