Tham dự có ông Mai Hùng Dũng - Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh cùng lãnh đạo các sở, ban ngành.
Hạ tầng nhiều khu dân cư còn yếu kém, thiếu đồng bộ
Theo báo cáo, thời gian qua, quá trình đô thị hóa đã góp phần quan trọng vào quá trình phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Hiện nay, Bình Dương có 01 đô thị loại I (Thủ Dầu Một), 01 đô thị loại II (Dĩ An), 03 đô thị loại III (Thuận An, Tân Uyên, Bến Cát) và 05 đô thị loại V.
Tỉnh đặc biệt chú trọng công tác chỉnh trang, cải tạo, nâng cao chất lượng đô thị và nông thôn, hướng tới nâng cao hơn nữa chất lượng cuộc sống người dân trên địa bàn tỉnh thông qua việc huy động nhiều nguồn lực để tập trung đầu tư xây dựng chỉnh trang, cải tạo, nâng cấp hạ tầng kỹ thuật thiết yếu tại các khu dân cư trong đô thị và nông thôn (về giao thông, thoát nước mưa, nước thải sinh hoạt, cấp nước, điện chiếu sáng, điện sinh hoạt, viễn thông). Các đô thị đã được nâng loại đảm bảo theo các tiêu chí của đô thị, đến nay, tỷ lệ đô thị hóa của tỉnh khá cao.
Toàn cảnh buổi làm việc
Tuy nhiên, tại buổi làm việc, ông Nguyễn Hoàng Thao – Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy đánh giá, chất lượng đô thị chưa tương xứng với tốc độ phát triển của tỉnh và nhu cầu an cư của người dân. Trên thực tế vẫn còn nhiều khu dân cư, khu nhà ở, khu nhà trọ trên địa bàn tỉnh còn manh mún, tự phát với hệ thống kết cấu hạ tầng yếu kém, thiếu đồng bộ và chưa được đầu tư, hoặc đầu tư nhưng chưa đạt chuẩn theo quy định. Trong đó có kết cấu hạ tầng kỹ thuật, đặc biệt là những tuyến đường ngõ hẻm tại các đô thị và nông thôn, các tuyến đường liên xã, liên đô thị với quy mô mặt đường nhỏ và kết cấu hạ tầng kỹ thuật đi kèm chưa được đầu tư đồng bộ và chưa đảm bảo các quy định về phòng cháy, chữa cháy; cấp nước, thoát nước mưa, thoát nước thải sinh hoạt, cấp điện sinh hoạt, chiếu sáng, cáp viễn thông...
Qua báo cáo tại buổi khảo sát, riêng trên địa bàn TP.Dĩ An có 362 khu nhà ở tự phát. Đến nay đã nghiệm thu phương án hạ tầng để chỉnh trang 21 khu; đã cấp sổ 15 khu với 567 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất được cấp. Tại TP.Tân Uyên, riêng phường Tân Vĩnh Hiệp có 23 khu nhà ở tự phát với tổng diện tích trên 116 hecta, với 1.321 hộ dân.
Một khu dân cư tự phát
Đa số những khu dân cư tự phát trên địa bàn tỉnh là những khu phân lô có từ trước năm 2014, diện tích mỗi khu phân lô tự phát rộng từ 3 đến 6 hecta. Đến nay hầu hết các khu phân lô đã được xây dựng nhà và nhiều hộ dân đang sinh sống ổn định. Điểm đáng chú ý các khu dân cư tự phát được xây dựng trên đất nông nghiệp, hạ tầng kỹ thuật như điện, cấp nước, thoát nước, đường giao thông, chiếu sáng không có hoặc có nhưng không đảm bảo quy định. Tuy nhiên, hiện nay việc chỉnh trang, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đang gặp phải nhiều khó khăn, đó là quy hoạch sử dụng đất không phù hợp, nguồn vốn để chỉnh trang là rất lớn. Bên cạnh đó, việc mở rộng đường gặp phải nhiều khó khăn, do diện tích đất đa phần từ 60m2 trở xuống, khi thu hồi đất làm đường người dân sẽ phải phá dỡ công trình…
Hướng tới nâng cao hơn nữa chất lượng cuộc sống người dân
Việc xây dựng Nghị quyết về chỉnh trang, cải tạo, nâng cấp hạ tầng kỹ thuật thiết yếu các khu dân cư trong đô thị và nông thôn đến năm 2030 nhằm tạo sự thống nhất và nâng cao vai trò chỉ đạo của cấp ủy, lãnh đạo các cấp chính quyền địa phương trong việc chú trọng tổ chức đầu tư, chỉnh trang, cải tạo, nâng cấp hạ tầng kỹ thuật thiết yếu các khu dân cư trong đô thị và nông thôn, trong đó có chỉnh trang các khu, điểm nhà ở tự phát, nhà trọ chưa đạt chuẩn nhằm nâng cao hơn nữa chất lượng cuộc sống người dân; tổ chức thực hiện hiệu quả mục tiêu tái thiết đô thị - nông thôn, phát triển đô thị theo hướng bền vững.
Mục tiêu hướng đến là hoàn thành 100% các ngõ hẻm tại các khu vực đô thị hiện hữu và các điểm dân cư nông thôn có kế hoạch và giải pháp hiệu quả tổ chức đầu tư đồng bộ về hạ tầng kỹ thuật thiết yếu. Các tuyến đường ngõ, hẻm tại các khu vực đô thị, khu vực kết nối từ trung tâm cấp huyện đến trung tâm cấp xã đảm bảo các quy định tối thiểu hoặc có giải pháp phù hợp về phòng cháy, chữa cháy, nhựa hoặc bê tông hóa, có hệ thống cấp thoát nước, thoát nước mưa, điện chiếu sáng, điện sinh hoạt, trồng cây xanh bên đường. Phát động nhân dân đầu tư xây dựng các tuyến đường nông thôn thành đường kiểu mẫu, đảm bảo bề mặt đường đạt tối thiểu cho xe phòng cháy, chữa cháy hoạt động…
Qua khảo sát thực tế, tại buổi làm việc, lãnh đạo các sở ban ngành và địa phương đã đánh giá hiện trạng và góp ý định hướng giải pháp chỉnh trang, nâng cấp các khu dân cư trên địa bàn tỉnh.
Ông Huỳnh Phạm Tuấn Anh - Phó Giám đốc Sở Xây dựng phát biểu tại buổi làm việc
Ông Huỳnh Phạm Tuấn Anh - Phó Giám đốc Sở Xây dựngcho biết, việc chỉnh trang gồm 2 nội dung: Thực hiện cải tạo, chỉnh trang các khu nhà ở tự phát và cải tạo chỉnh trang các tuyến đường hẻm, đảm bảo hạ tầng thiết yếu. Qua khảo sát, ông đánh giá các tuyến đường hẻm trong những khu dân cư có thể thực hiện cải tạo chỉnh trang. Đối với những khu dân cư có tuyến đường hẻm thông với đường liên khu vực, hiện các địa phương đang vướng quy định khi thực hiện chỉnh trang (bắt buộc phải dài 5,5m mới được cải tạo). Để gỡ vướng, Sở đã tham mưu UBND tỉnh ban hành quy định giao địa phương quyết định theo quy mô từng dự án và điều kiện thực tế của từng địa phương để áp dụng thực tế.
"Về nguồn lực thực hiện cải tạo, chỉnh trang các khu dân cư tự phát sẽ theo hướng Nhà nước và nhân dân cùng làm để đảm bảo hạ tầng tối thiểu" - ông Huỳnh Phạm Tuấn Anh chia sẻ thêm.
Ông Bùi Minh Trí - Bí thư Thị ủy Tân Uyên phát biểu tại buổi làm việc
Ông Bùi Minh Trí - Bí thư Thị ủy Tân Uyên cho rằng, để thực hiện tốt công tác cải tạo, chỉnh trang các khu dân cư tự phát, yếu tố đồng thuận của người dân rất quan trọng. Mong muốn của người dân tại các khu dân cư là được cấp sổ đỏ. Tuy nhiên cần gỡ khó về thủ tục pháp lý khi chuyển mục đích sử dụng đất của các khu dân cư để giải quyết vướng mắc, đáp ứng mong muốn và tạo sự đồng thuận của người dân.
Bên cạnh đó, việc chỉnh trang phải đối chiếu với quy hoạch đã có của địa phương, để công trình sau khi chỉnh trang có tính bền vững. Hạn chế vừa chỉnh trang một thời gian ngắn sau đó lại đào lên sửa lại gây tốn kém và ảnh hưởng đến đời sống người dân.
Một vấn đề khác là việc tuân thủ pháp luật về bất động sản của người kinh doanh, người dân chưa tốt và sự quản lý của cơ quan Nhà nước chưa chặt chẽ đã dẫn đến phát sinh nhiều khu dân cư tự phát trên địa bàn thời gian qua. Theo ông, cần siết chặt kỷ cương trong thực hiện quy định pháp luật về đất đai, xây dựng, bất động sản để ngăn chặn tình trạng phân lô bán nền.
Ông Nguyễn Hoàng Thao – Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy kết luận buổi làm việc
Qua ý kiến của các sở ngành, địa phương, kết luận buổi làm việc, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy Nguyễn Hoàng Thao cho biết, Tỉnh ủy Bình Dương đang xây dựng Nghị quyết về chỉnh trang, cải tạo, nâng cấp hạ tầng kỹ thuật thiết yếu các khu dân cư trong đô thị và nông thôn đến năm 2030 nhằm nâng cao hơn nữa chất lượng cuộc sống của người dân trên địa bàn tỉnh. Ông khẳng định, việc chỉnh trang đô thị, nhất là các khu phân lô tự phát có ý nghĩa quan trọng, góp phần vào xây dựng đô thị văn minh, hiện đại, phát triển bền vững, để Bình Dương thực sự là nơi đáng sống.
Ông yêu cầu Văn phòng Tỉnh ủy, Văn phòng UBND tỉnh phối hợp với Đài Phát thanh và Truyền hình Bình Dương tổng kết việc khảo sát, xây dựng phim ngắn về thực trạng hiện nay tại các khu dân cư.
Mỗi huyện, thị xã, thành phố phải thực hiện điểm cải tạo, chỉnh trang 01 khu dân cư, từ đó rút kinh nghiệm nhân rộng ra. Trước hết giao về cho các phường thống kê số lượng các khu cần chỉnh trang để tổng hợp báo cáo UBND tỉnh.
Về nguồn vốn đầu tư, tỉnh sẽ thực hiện theo quan điểm Nhà nước và nhân dân cùng làm, huy động sự tham gia của người dân và doanh nghiệp, nguồn kinh phí đầu tư xây dựng chủ yếu từ ngân sách Nhà nước, yếu tố quan trọng là ý thức trách nhiệm tham gia đảm bảo văn minh đô thị của người dân.