(Chinhphu.vn) - Nghiên cứu 5 nhóm giải pháp Thủ tướng Chính phủ đề ra để ngăn chặn suy giảm kinh tế, duy trì mức tăng trưởng hợp lý, bảo đảm an sinh xã hội, Tiến sỹ Nguyễn Minh Phong, Viện Nghiên cứu phát triển KT-XH Hà Nội chú ý tới các giải pháp kích cầu đầu tư và tiêu dùng, cho rằng đây là những giải pháp nhằm tạo động lực tăng trưởng kinh tế và đảm bảo an sinh xã hội. Để thực hiện có hiệu quả các giải pháp này, tiến sỹ Phong đề xuất một số ý kiến.

Thứ nhất, thực hiện kích cầu đầu tư không có nghĩa là đầu tư tuỳ tiện, bất chấp hiệu quả, mà cần tập trung đầu tư cho các dự án sắp hoàn thành, đưa nhanh vào sử dụng; các dự án có dung lượng và triển vọng thị trường tiêu thụ tốt; các dự án góp phần trực tiếp duy trì và mở rộng năng lực sản xuất và kinh doanh cần thiết của doanh nghiệp và nền kinh tế; các dự án thúc đẩy chuyển dịch và cải thiện cơ cấu, sức cạnh tranh kinh tế theo hướng phát triển bền vững…ưu tiên các dự án có tính thúc đẩy phát triển liên ngành cao, hoặc tạo thị trường tiêu thụ tiềm năng, nhất là cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ; đặc biệt là các dự án có ý nghĩa tổng hợp cả kinh tế-xã hội và môi trường…

Theo tinh thần đó, cần đặc biệt khuyến khích các dự án phát triển nhà ở dành cho người thu nhập thấp, cải thiện căn bản quỹ nhà ở xã hội, vì : Về cầu, hiện có sẵn thị trường tiêu thụ rộng lớn đang bị bỏ ngỏ của hàng triệu hộ gia đình cán bộ, công nhân viên chức và người lao động khắp cả nước đang gặp khó khăn về nhà ở; về cung, thì phù hợp với khả năng huy động vốn của các doanh nghiệp, ngân hàng và người dân; phù hợp với năng lực xây dựng của các doanh nghiệp và tư nhân trong nước…

Hơn nữa, việc này còn phù hợp định hướng XHCN của nền kinh tế, cũng như trực tiếp góp phần vào an sinh xã hội, giải quyết việc làm, tăng thu nhập và kích cầu tiêu dùng của người dân và doanh nghiệp; tạo động lực phát triển liên ngành xây dựng, sản xuất vật liệu, nội thất, tranh thủ được nguồn nguyên liệu giá rẻ đang tồn đọng trên thị trường, cũng như thu hút lao động nhàn rỗi đang gia tăng từ các khu công nghiệp gặp khó khăn về thị trường phải thu hẹp sản xuất…

Cần đột phá về nhận thức và tổ chức để có thể biến các thách thức, khó khăn kinh tế năm 2009 thành cơ hội và là năm đánh dấu bước ngoặt trong phát triển thị trường nhà ở xã hội nói riêng, cải thiện căn bản an sinh và bình đẳng xã hội về nhà ở nói chung của Việt Nam…

Để kích cầu đầu tư đúng hướng, cần thực hiện tốt hơn việc công khai các danh mục đầu tư, thúc đẩy mạnh và hiệu quả các hoạt động xúc tiến đầu tư và thương mại, kể cả bằng nguồn vốn Nhà nước; thực hiện các CCHC cải thiện căn bản môi trường đầu tư theo hướng tự do hoá, thuận lợi hoá, giảm các chi phí kinh doanh cho doanh nghiệp, khuyến khích xã hội hoá; mạnh dạn giảm thuế, tăng các hoạt động bảo lãnh tín dụng và phát triển, hiện đại hoá và tự do hoá cao hơn thị trường vốn; tiếp tục quá trình cổ phần hoá cả DNNN, lẫn DN có vốn ĐTNN và cung cấp các hàng hoá tốt cho TTCK…

Thứ hai, để kích cầu tiêu dùng, cần thực hiện đồng bộ các giải pháp, như: giảm mạnh giá hàng tiêu dùng; điều chỉnh tăng lương; giảm thuế thu nhập cá nhân và doanh nghiệp; tăng cho vay tiêu dùng, đồng thời thực hiện giãn, khoanh nợ và tăng các hỗ trợ an sinh xã hội, nhất là trợ cấp trực tiếp cho người nghèo, mở rộng bảo hiểm thất nghiệp, giảm học phí, viện phí; khuyến khích các hoạt động đào tạo chuyển đổi nghề và triển khai các chương trình tạo việc làm mới trong xã hội từ các quỹ phù hợp; quan tâm  hỗ trợ hợp lý, trực tiếp cho người nghèo, người có thu nhập thấp bị ảnh hưởng nhiều khi Nhà nước điều chỉnh tăng giá.

Đặc biệt, cần thực hiện kịp thời, đầy đủ các chính sách đã ban hành về hỗ trợ đồng bào dân tộc thiểu số, đối tượng chính sách, hộ nghèo, hộ cận nghèo và người dân các vùng khó khăn, vùng bị thiên tai, dịch bệnh, người hưởng lương có thu nhập thấp, người về hưu.

Thứ ba, bên cạnh đó, cần thực hiện hiệu quả các giải pháp hỗ trợ cả kích cầu đầu tư và cầu tiêu dùng, như: Theo dõi chặt chẽ, nâng cao chất lượng phân tích và dự báo tình hình trong nước và quốc tế, đặc biệt là những biến động về tình hình kinh tế, tài chính thế giới, chủ động xây dựng các phương án ứng phó, hạn chế tác động bất lợi của khủng hoảng từ bên ngoài đến hệ thống tài chính, ngân hàng và toàn bộ nền kinh tế; Linh hoạt trong điều hành lãi suất và tỷ giá, chủ động kiểm soát mức tăng tổng phương tiện thanh toán, dư nợ tín dụng và cơ cấu tín dụng phù hợp để tạo điều kiện phát triển sản xuất, kinh doanh; Kiểm soát chặt chẽ và nâng cao hiệu quả chi tiêu công ngay từ việc duyệt kế hoạch đầu tư năm 2009, triệt để tiết kiệm chi;

Hoàn thiện khung pháp luật về hoạt động của các Tập đoàn kinh tế, Tổng công ty nhà nước, nhất là hoạt động đầu tư bằng nguồn vốn nhà nước, về xây dựng, đấu thầu, đất đai, ngân sách nhà nước; Cơ cấu lại nguồn vốn đầu tư xây dựng cơ bản, tăng ngân sách đầu tư xây dựng cơ bản cho các tỉnh nghèo, miền núi, những địa phương khó có điều kiện thu hút đầu tư kết cấu hạ tầng bằng các nguồn vốn khác, cũng như đầu tư cho nông nghiệp, nông thôn;

Kiểm soát chặt chẽ nhập khẩu đặc biệt là nhập khẩu hàng tiêu dùng không thiết yếu; giảm tối đa nhập siêu; phát triển, mở rộng và đa dạng hóa thị trường xuất khẩu, chú trọng thị trường truyền thống và thị trường mới có nhiều tiềm năng, khuyến khích sản xuất và đa dạng hóa mặt hàng xuất khẩu, đặc biệt là mặt hàng có giá trị gia tăng cao, hạn chế xuất khẩu một số loại tài nguyên, khoáng sản; Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, kiểm toán để kịp thời ngăn ngừa các sai phạm, đẩy mạnh công tác kiểm soát giá cả, chống gian lận thương mại, đầu cơ, buôn lậu, nâng giá, kiếm lời bất chính.

Thực hiện chính sách giá theo cơ chế thị trường có sự quản lý của nhà nước theo lộ trình gắn với mục tiêu kiềm chế lạm phát;

Tiếp tục đẩy mạnh cải cách hành chính, tạo ra bước tiến mới về chất trong chống tham nhũng, trong đó có tham nhũng trong công tác cán bộ; thực hiện phân công, phân cấp rõ ràng, hợp lý, tăng cường sự phối hợp chặt chẽ giữa các bộ, ngành, địa phương./.