Trong định hướng phát triển bền vững, cùng với việc thu hút công nghệ cao, sản xuất tiên tiến, Bình Dương đồng thời tập trung đẩy mạnh phát triển thương mại, dịch vụ chất lượng cao. Trong đó, ưu tiên các ngành dịch vụ hàm lượng chất xám cao, thương mại điện tử, thúc đẩy đầu tư tài chính, ngân hàng, công nghệ sáng tạo… Tỉnh cũng đặt nhiều kỳ vọng việc tăng cao tỷ trọng ngành dịch vụ sẽ tác động trở lại, tạo động lực phát triển công nghiệp.

Theo thống kê, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tăng bình quân 17,95%/năm, trong đó tổng mức bán lẻ hàng hóa tăng bình quân 15,81%/năm. Hệ thống hạ tầng thương mại dịch vụ không ngừng được đầu tư, nâng cấp; phát triển nhiều loại hình phân phối với sự tham gia của các thương hiệu lớn cả trong và ngoài nước. Ngành du lịch tiếp tục phát triển, hằng năm tăng 5% về lượt khách và 6% về doanh thu; việc đẩy mạnh các hoạt động xúc tiến, quảng bá du lịch Bình Dương đã góp phần hình thành các điểm đến du lịch tỉnh đối với du khách trong nước và quốc tế.

Xuất khẩu tăng bình quân 9,31%/năm; thị trường xuất khẩu không ngừng mở rộng, cơ cấu mặt hàng xuất khẩu chuyển dịch theo chiều hướng tăng tỷ trọng hàng công nghiệp chế biến. Các mặt hàng xuất khẩu chủ lực tăng trưởng ổn định, phát triển xuất khẩu nhóm hàng công nghệ. Nhập khẩu tăng bình quân 10,86%/năm; chủ yếu là nguyên phụ liệu, máy móc thiết bị phục vụ sản xuất.

Ngành Bưu chính tỉnh đã đảm bảo chất lượng cung cấp dịch vụ Bưu chính công ích theo Quy chuẩn kỹ thuật Quốc gia về chất lượng dịch vụ bưu chính công ích, dịch vụ công ích trong hoạt động phát hành báo chí (QCVN 01:2015/BTTTT). Dịch vụ chuyển phát trả kết quả một số thủ tục hành chính tiếp tục được mở rộng. Các doanh nghiệp viễn thông trên địa bàn tỉnh đã tăng cường đầu tư, nâng cấp, mở rộng mạng lưới hạ tầng, tăng cường phát triển các Trạm thu phát sóng BTS.... Đặc biệt, các nhà mạng di động Vinaphone, Mobifone, Viettel đã triển khai thành công mạng di động 4G, cung cấp dịch vụ truy cập Internet băng thông rộng tốc độ cao. Doanh thu bưu chính, viễn thông năm 2018 đạt 5.969 tỷ đồng (tăng hơn 44,7% so năm 2016).

Mô hình Trung tâm Thương mại thế giới Thành phố mới Bình Dương

Công tác ứng dụng công nghệ thông tin vào mô hình một cửa, một cửa liên thông được triển khai khá tốt, việc tiếp nhận và xử lý hồ sơ dịch vụ công trực tuyến mức độ 3,4...

Với việc đẩy mạnh thu hút đầu tư vào lĩnh vực thương mại - dịch vụ chất lượng cao không chỉ tạo diện mạo mới cho tỉnh mà còn là điểm nhấn quan trọng góp phần thúc đẩy Vùng kinh tế trọng điểm phía Nam phát triển theo hướng gắn kết công nghiệp - đô thị - dịch vụ.

Năm 2019, Trung tâm Thương mại thế giới Thành phố mới Bình Dương (WTC BDNC) được Hiệp hội Trung tâm Thương mại thế giới (WTC) công nhận thành viên chính thức. Công trình này là biểu tượng, tăng giá trị cho khu vực, giúp Bình Dương trở thành trung tâm dịch vụ tích hợp thương mại toàn cầu, thu hút đối tác, các nhà đầu tư, nhân lực trí thức, tạo điều kiện hình thành hệ sinh thái thương mại quốc tế, kết nối giao thương toàn vùng… Đặc biệt, WTC BDNC sẽ là động lực quan trọng để tạo đà cho Bình Dương phát triển thương mại điện tử, một xu thế ngày càng bùng nổ sau đại dịch Covid-19.

Theo Tiến sĩ Nguyễn Việt Long - Giám đốc Văn phòng Thành phố thông minh Bình Dương, việc tăng tỷ trọng thương mại, dịch vụ là điều kiện tiên quyết để phát triển nhanh và bền vững, từ đó phát huy sức mạnh để hỗ trợ công nghiệp phát triển hiệu quả hơn. Hiện nay, ba thành phố trực thuộc tỉnh là Thủ Dầu Một, Dĩ An và Thuận An đang có rất nhiều tiềm năng phát triển và cần có bước đột phá mới. Trong việc đột phá dịch vụ, đô thị, thương mại điện tử và đầu tư tài chính vào công nghệ, ba thành phố này là cơ sở với quy hoạch theo hướng đô thị thông minh. Trong đó,  Khu liên hợp Công nghiệp - Dịch vụ - Đô thị mà điểm nhấn là "Thành phố mới Bình Dương" sẽ tiếp tục đóng vai trò hạt nhân, Trung tâm Thương mại thế giới Thành phố mới Bình Dương đang được hình thành sẽ là điểm sáng. Từ Thành phố mới dọc theo trục đường Mỹ Phước - Tân Vạn - Bàu Bàng nối liền lên phía Bắc là Khu công nghiệp khoa học - công nghệ, dự án chủ chốt trong tương lai để tạo đà bứt phá sản xuất công nghệ cao, thúc đẩy đổi mới sáng tạo, kết nối viện, trường và doanh nghiệp dưới sự hỗ trợ của Nhà nước.

Bước sang năm 2020, các địa phương đề ra mục tiêu đẩy mạnh chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng nâng cao tỷ trọng, chất lượng, hiệu quả dịch vụ. Cùng với đó, địa phương chú trọng đẩy mạnh cải cách hành chính, thu hút đầu tư, nâng cao năng lực sản xuất hàng hóa, hiệu quả và sức cạnh tranh. Đặc biệt, với 02 thành phố vừa thành lập trong năm 2020, đây là một cơ hội lớn để bứt phá.

Ông Lê Thành Tài - Chủ tịch UBND TP.Dĩ An khẳng định, thành phố đang nỗ lực thực hiện các chương trình đột phá của Thành ủy giai đoạn 2016 - 2020, tầm nhìn đến năm 2030 về phát triển đô thị. Trong đó, coi trọng phát triển thương mại - dịch vụ chất lượng cao gắn với phát triển công nghiệp, đô thị, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực… Hiện, TP.Dĩ An đang tập trung cho công tác quy hoạch đô thị, cơ bản đã thực hiện xong việc điều chỉnh quy hoạch chung đô thị Dĩ An đến năm 2040. Đây sẽ là bước chuẩn bị quan trọng trong hành trình tiếp theo của thành phố.

Bên cạnh đó, TP.Thuận An cũng thể hiện quyết tâm lớn trong định hướng chuyển dịch cơ cấu kinh tế trên nền tảng đã đạt được. Theo đó, thành phố sẽ tiếp tục phát triển mạnh thương mại - dịch vụ, thúc đẩy đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng, tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển mọi mặt về kinh tế - xã hội, lưu thông hàng hóa, nâng cao đời sống người dân.

Logistics - đòn bẩy phát triển

Việc phát triển dịch vụ logistics thời gian qua đã góp phần quan trọng trong việc thúc đẩy kinh tế của tỉnh phát triển, đặc biệt là trong lĩnh vực lưu thông phân phối hàng hóa trong nước và xuất, nhập khẩu. Đến nay, trên địa bàn tỉnh có 15 trung tâm logistics đủ khả năng cung cấp dịch vụ cấp độ 3PL (logistics thuê ngoài - dịch vụ logistics được bên thứ ba cung cấp, nhưng đơn lẻ), 4PL (chuỗi logistics, dịch vụ logistics được cung cấp đầy đủ tạo thành một "chuỗi") và phấn đấu đến năm 2025, một số trung tâm lớn sẽ đạt cấp độ trên mức 5PL (E-logistics - Logistics trên nền thương mại điện tử). Trong đó hiện có 02 ICD (cảng cạn) đang hoạt động là: ICD Sóng Thần với diện tích 50ha và cụm Cảng – Trung tâm Logistics Dĩ An có diện tích 40ha, góp phần hình thành mạng lưới trung tâm logistics hiện đại và chuyên nghiệp, cơ bản đáp ứng đủ nhu cầu phát triển công nghiệp và xuất, nhập khẩu của tỉnh nhà.

Vận chuyển hàng hóa tại ICD Tân Cảng - Sóng Thần

Bình Dương phát triển tập trung nhiều khu công nghiệp hiện đại, quy mô lớn, đa dạng các chủng loại sản phẩm xuất khẩu tạo nguồn hàng dồi dào cho các hoạt động dịch vụ logistics. Vì vậy, việc đẩy mạnh phát triển ngành dịch vụ logistics, gia tăng giá trị hàng hóa trở thành một trong những nhiệm vụ trọng tâm trong kế hoạch phát triển kinh tế của tỉnh giai đoạn 2015-2020.

Trong xu thế đó, các doanh nghiệp trong Hiệp hội Logistics cũng đã nỗ lực đưa ra nhiều biện pháp để phát triển. Các doanh nghiệp đã đẩy mạnh kết nối, tổ chức lại hoạt động logistics nhằm nâng cao năng lực và chất lượng các đơn vị cung ứng dịch vụ của ngành, đồng thời ứng dụng mạnh mẽ công nghệ tin học trong thương mại, logistics hướng đến cắt giảm chi phí. Hiệp hội Logistics Bình Dương triển khai đề án giảm chi phí cho doanh nghiệp hướng đến 3 mục tiêu: hoạch định chiến lược phát triển dựa trên nguyên tắc liên kết vùng; xây dựng hạ tầng đường sông và đường sắt kết nối các khu công nghiệp trong và ngoài tỉnh; nâng cao dịch vụ theo hướng chuyên môn hóa, tăng sức cạnh tranh.

Để tạo tiền đề cho việc kết nối, phát triển các cảng đường sông với các doanh nghiệp xếp dỡ container xuất, nhập khẩu tại khu vực miền Đông Nam bộ, trong tháng 8 vừa qua, tại Cảng Thạnh Phước, Công ty Cổ phần Vận tải thủy Tân Cảng đã triển khai thử nghiệm thành công 2 tuyến dịch vụ vận chuyển container nội địa bằng sà lan đến Cảng Thạnh Phước. Cụ thể, sà lan Tân Cảng 19 thực hiện tuyến từ Cảng Tân Cảng - Cát Lái đến Cảng Thạnh Phước và giao đến kho của khách hàng TAGS D.D.P. Sà lan Phước Tạo 10 vận chuyển tuyến từ Cảng Cái Mép (TCIT/CMIT) đến Cảng Thạnh Phước và giao đến kho khách hàng Thép VAS Tuệ Minh. Đây là giải pháp kết nối đã được Trung tâm Dịch vụ Tân Cảng, marketing, Vận tải thủy Tân Cảng phối hợp Cảng Thạnh Phước nghiên cứu triển khai từ năm 2017 hướng đến mục tiêu thu hút các doanh nghiệp xuất, nhập khẩu trên địa bàn tỉnh Bình Dương và các khu vực lân cận.

Theo các chuyên gia trong ngành logistics đánh giá thì dư địa phát triển của ngành logistics Bình Dương còn lớn. Thị trường tiếp tục phát triển nhờ việc mở rộng hoạt động công nghiệp, thương mại điện tử. Thêm vào đó, các dự án hạ tầng trong vùng cũng như kế hoạch đầu tư của Chính phủ nhằm phát triển hạ tầng logistics đồng bộ với tốc độ tăng trưởng kinh tế vùng sẽ là điều kiện thuận lợi để ngành logistics phát triển. Việc tăng cường liên kết với các doanh nghiệp sẽ giúp kéo giảm chi phí logistics, trước mắt là khắc phục tình trạng container rỗng để hạ chi phí cho doanh nghiệp.